Devlet destekli yatırımlarda köklü değişikliklere gidildi. “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” güncellenerek yatırımcılara 240 milyon TL’ye kadar faiz veya kâr payı desteği sağlanmasının önü açıldı. Dileyen yatırımcılar bu destek yerine aynı tutarda makine alımı desteğinden de faydalanabilecek.
2012 yılından bu yana yürürlükte olan ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmayı hedefleyen teşvik sistemi, yeni düzenlemelerle daha kapsamlı hâle getirildi. Vergi indirimlerinde kısıtlamaya gidilirken, faiz/kâr payı destekleri ise artırıldı. Yeni sistemle yatırımcıya 240 milyon TL’ye kadar faiz desteği sunulacak. Bu desteği istemeyen yatırımcılar ise aynı miktarda makine-teçhizat desteğinden yararlanabilecek. Makine desteği kapsamında, yatırım bedelinin yüzde 25’i devlet tarafından karşılanacak. Şu anki politika faiziyle birlikte yatırım kredileri yüzde 27,6 faiz oranıyla kullanılabilecek.
Gümrüksüz Otomobil İthalatı Hakkı
Yeni veya mevcut kapasitesini en az 100 bin artıran otomotiv yatırımlarına, belirli şartları sağlamaları hâlinde gümrüksüz araç ithalat izni verilecek. Yatırımın en az yüzde 20’si tamamlandığında, kapasitenin yüzde 15’ine karşılık gelen miktarda araç, gümrük vergisinden muaf olarak ithal edilebilecek. Bu kapsamda, silindir hacmi en fazla 1600 cm³ olan içten yanmalı motorlu ya da 160 kWh’a kadar elektrikli motorlara sahip araçlar için geçerli olacak.
Teşvik Sistemi Üç Temel Başlık Altında Toplandı
Yeni teşvik sistemi üç ana başlıktan oluşuyor:
-
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi:
-
Teknoloji Hamlesi
-
Yerel Kalkınma Hamlesi
-
Stratejik Hamle Programı
-
-
Sektörel Teşvik Sistemi:
-
Öncelikli Yatırımlar
-
Hedef Yatırımlar
-
-
Bölgesel Teşvikler
Faiz ve Kâr Payı Desteği Detayları
Destek, yatırım türüne bağlı olarak sabit yatırımın %70’ine kadar verilebilecek. Merkez Bankası’nın %46 olan politika faizine göre hesaplandığında:
-
Teknoloji ve Yerel Kalkınma Programları: Politika faizinin %40’ı kadar (en fazla 20 puan), azami 240 milyon TL
-
Stratejik Hamle Programı: %30’a kadar (azami 15 puan), 180 milyon TL’ye kadar
-
Öncelikli Yatırımlar: %25’e kadar (en fazla 12,5 puan), en çok 24 milyon TL
-
Hedef Yatırımlar (4., 5. ve 6. bölge): %25’e kadar, en fazla 12 milyon TL
Yatırım Alt Limitleri
-
Desteklenecek yatırımlar için 1. ve 2. bölgelerde asgari 12 milyon TL, diğer bölgelerde 6 milyon TL yatırım şartı aranıyor.
-
Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlar için her bir firma adına asgari 3 milyon TL makine/teçhizat yatırımı gerekli olacak.
-
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamındaki yatırımlarda, değeri 2 milyon TL’yi aşan makinelerin bedelinin %25’i devlet tarafından karşılanacak.
Bölge Dağılımında Değişiklikler
Teşvik bölgelerinde 10 ilin yeri değişti. Örneğin:
-
Mersin: 3. bölgeden 2. bölgeye
-
Nevşehir: 4. bölgeden 3. bölgeye
-
Tekirdağ: 1. bölgeden 2. bölgeye
-
Bartın ve Hatay: 4. bölgeden 5. bölgeye
-
Gümüşhane: 5. bölgeden 6. bölgeye
Diğer Öne Çıkan Değişiklikler
-
Prim Desteği: 1. bölgede prim desteği yok. 6. bölgede işverenin yanı sıra işçi sigorta primleri de desteklenecek.
-
Dövizle Yatırım: Döviz kredisiyle yapılan yatırımlarda, faiz/kâr payının %50’sini geçmeyecek şekilde 2 puana kadar destek sağlanabilecek.
-
KDV İstisnası: Teşvik kapsamındaki makine, yazılım ve gayrimaddi hak alımları KDV’den muaf olacak.
-
Vergi İndirimi Azaldı: Önceki sistemde %80’e kadar çıkan vergi indirimleri, yeni sistemde yatırım türüne göre %20–50 arasında değişen katkı oranlarıyla %60 indirime tabi olacak.
-
Yer Tahsisi Sınırlaması: Vergi indirimi öngörülmeyen veya elektrik üretimi içeren yatırımlara kamu arazisi tahsisi yapılmayacak.
-
Makine İthalatına Geçici Muafiyet: Teşvik belgesi henüz çıkmamış yatırımlar için, Bakanlık onayıyla geçici ithalat izni verilebilecek; ancak firmadan teminat alınacak ve belge 6 ay içinde düzenlenmiş olmalı.
