Türk e-ticaret ekosistemi söz konusu olduğunda ne yazık ki tüketicilerin halen güven sorunu olduğu görülüyor ve bu yeni düzenleme de bu güven sorununu çözmek için şirketlere bazı yaptırımlar getirmeyi planlıyor. Özellikle belirtmemiz gerekirse, bu uygulama henüz zorunlu tutulmuyor. Ancak Güven Damgası’na sahip olmak pozitif bir etki yaratabileceği için şirketler açısından bir avantaj sağlayacaktır.
TÜİK’in 2016 verilerine bakıldığında, 2015-2016 yılları arasında online alışveriş yapanların yüzde 24,9’luk bir bölümünün sorun yaşadığı görülüyor. Sorun yaşayanların yüzde 45’lik bölümü yavaş teslimattan, yüzde 42,1’lik bir bölümü ise hasarlı ürün gönderiminden şikayet ediyor. Yine TÜİK’in verilerine göre yaşanan bir diğer sorun ise garanti koşulları hakkında yeterli bilgi bulunamaması oluyor. Online alışveriş yapanların yüzde 13’lik bir bölümü bu sorunu dile getiriyor. Genele bakıldığında ise yüzde 11’lik bir bölümün ise dolandıcılıktan şikayet ettiği görülüyor.
Tüm bu veriler ışığında e-ticaret sektöründe bir güvensizlik durumunun halen yaşandığını söylemek mümkün ve Güven Damgası uygulamasının amacı da bu sorunun önüne geçerek, tüketicilerin daha rahat ve güvenli bir şekilde online alışveriş yapmalarını sağlamak olacak.
01/02/2018 tarihinde imzalanan protokolle Ticaret Bakanlığı, tek güven damgası sağlayıcı merci olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ni (TOBB) e-ticaret sitelerine güven damgası sağlayıcı olarak yetkilendirmiştir. Güven damgası başvuruları www.guvendamgasi.org.tr adresinden yapılmaktadır.
Güven Damgası nedir?
İlgili yasa gereğince uygulanacak olan asgari güvenlik ve hizmet standartlarını sağlayan e-ticaret sitelerine ve hizmet sağlayıcılarına verilecek olan sembole Güven Damgası ismi verilmektedir. E-ticaret sitesinin ana sayfasında yer alacak olan bu sembol, sitenin belli güvenlik tedbirlerini aldığını ve güvenilir olduğunu tüketicilere göstermek amacı ile kullanılacaktır. Güven Damgası Sağlayıcısı’nın internet sitesine doğrulama bağlantısı eklenerek, bu sitenin gerçekten bu damgaya sahip olup olmadığı da görülebilecek.
Güven Damgası almak için yapılması gerekenler
Bu damgaya sahip olmak isteyen e-ticaret firmalarının ve aracı hizmet sağlacı firmalarının yerine getirmekle yükümlü olduğu koşullar şu şekildedir.
Kişisel veri ve ödeme bilgisi içeren her türlü işlemin internet sitesi ve mobil sitede EV SSL, uygulamada SSL ile gerçekleştirilmesini sağlar.
Bu başvuru yapılmadan en fazla üç ay öncesinde ve her yıl içinde en az bir kez, Türk Standartları Enstitüsü tarafından onaylı sızma testi firmalarınca, sızma testleri yapılarak gerekli önemlerin alınması ve önlemlerin alındığına dair doğrulama testi yaptırılır.
Kanunlar çerçevesinde e-ticarette satışı yasak olan veya bazı koşullara bağlanan ürünleri kapsayan düzenleme ve idari kararlara uygun süreçler tasarlanır.
İlgili ürünün stok bilgisi, içeriği, malzemeleri, ölçü bilgilerinin yanı sıra teknik özelliklerine, kullanımına ve garanti koşullarına yer verilmesini sağlar. Bunlara ek olarak ürünün kimler tarafından kullanılabileceği, teknik bir destek gerektiğinde bunların kimler tarafından sağlanacağının da belirtilmesi koşulunu sağlar.
Ürünün gerçek boyutlarını yansıtan görsellerin kullanılmasını, kargo, tedarik ve teslim süreçlerinin bilgilendirmelerinin yapılmasını sağlar.
Sipariş, alıcı kişiye teslim edilene kadar kargonun takip imkanını ve siparişin durumu hakkında gerekli bilgilerin alıcıya sunulmasını sağlar.
Sağlanan hizmetin kim tarafından sağlandığı, kapsamı ve süresi gibi bilgilerin sunulmasına imkan tanır.
Alıcı kişinin siparişi hakkında bilgi alabilmesi, taleplerini ve şikayetlerini iletebilmesi için internet üzerinden iletişim yöntemlerinden en az biri veya telefon aracılığı ile ulaşabileceği bir müşteri hizmetleri oluşturulmasını sağlar.
Güven Damgası ile ilgili tebliğin diğer gerekliliklerini okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
Güven Damgası pozitif bir etki yaratabilir
Güven Damgası uygulaması zorunlu olmasa da e-ticaret firmaları için pozitif bir etki yaratacaktır. Bu sebeple de birçok e-ticaret firması Güven Damgası olmak isteyebilir. Özellikle online alışverişlerde güven sorunun halen tüketicilerin kafasında soru işareti olarak kalmasından dolayı, bu tür bir güven uygulaması, tüketicilerin de e-ticaret sitelerine bakış açısını olumlu bir şekilde etkileyecektir.
Tebliğ gereğince gerekli olan koşulların uyarlanması ve bunların yerine getirilmesi sonucunda verilen bu damga, tüketicilerin e-ticaret siteniz üzerinde daha güvenli bir şekilde alışveriş yapmalarına olanak tanıyacaktır.
Konu hakkında konuşan TOBB başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, güven damgası olan e-ticaret sitelerinin farkını da açıklayarak, "Damganın varlığı, sitenin TOBB denetiminden geçtiğini gösterir. Biz bu kapsamda, e-ticaret sitesinin Ticaret Bakanlığımızın tebliğinde yayınladığı şartları taşıyıp taşımadığını kontrol ediyoruz. İki temel unsura odaklanıyoruz. Birincisi, 'Sitenin teknik altyapısı, asgari güvenlik şartlarını taşıyor mu?', ikincisi, 'Sitenin iş süreçleri tebliğde sıralanan kanunlara uygun mu tasarlanmış?' Her iki sorunun cevabı 'evet' ise güven damgasını tahsis ediyoruz. Sitedeki damganın gerçek olup olmadığını merkezden kontrol ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Güven damgası için sızma testi nasıl yaptırılır?
Tebliğ uyarınca, güven damgası başvurusunda bulunmadan en fazla üç ay önce ve her takvim yılı içinde en az bir defa, Türk Standardları Enstitüsü tarafından onaylı A veya B sınıfı sızma testi firmalarına test yaptırılması gerekmektedir.
